Antarctica maart 2012

Iedereen heeft wel een aantal bestemmingen op een verlanglijstje staan, die je graag zou willen bezoeken. Ook ik heb zo’n lijstje en Antarctica staat daar al een hele lange tijd op. Nog een paar dagen en dan is het zo ver, ik krijg de gelegenheid om mijn kennis op te doen over deze bestemming. Zaterdag a.s. vertrekken we met Iberia vanaf Schiphol om via Madrid naar Buenos Aires te vliegen. Daar zullen we een dag en een nacht verblijven om vervolgens door te vliegen naar Ushuaia. Het pakken van mijn koffer is een uitdaging op zich: in Buenos Aires zal het ongeveer 30 graden zijn, terwijl ik voor Antarctica mijn dikste winterjas en handschoenen moet meenemen.

Buenos Aires

Aan het einde van dit plein zien we ook het regeringsgebouw, wat zo te zien zojuist gerenoveerd is. Op één van de balkons (maar welke?) heeft Evita Perron haar beroemde speech gehouden. We lopen nog een tijdje door dit historische deel van de stad. Er is een leuke lokale markt, waar een heel gezellige sfeer hangt. Vrolijke mensen, die op de vierkante meter handel drijven, muziek, bezoekers van alle nationaliteiten.

Vervolgens rijden we per taxi naar de wijk Recoleta, een flamboyante wijk, waar op zondag volop geflaneerd wordt. Hier bevindt zich de begraafplaats waar ook Evita de Peron begraven ligt. We kijken onze ogen uit, de begraafplaats lijkt wel een dorp met kleine huisjes, de kisten staan boven de grond en het blinkt hier van koper en goud en alles is van graniet en marmer. Het is een grote begraafplaats. Er is veel aandacht voor de fameuze generaals uit de historie, maar het graf van Evita kunnen wij in eerste instantie niet vinden. Zelfs geen bordje wat ons er brengt. Na nog drie rondjes en het bestuderen van de plattegrond worden we er door een bewaakster op attent gemaakt, dat we bij de familie Duarte moeten kijken, niet bij de familie de Peron. Dit blijkt te maken te hebben met haar dood en het gevallen regime van haar man Juan Peron, waardoor haar lichaam na haar dood in 1952 pas in 1976 officieel begraven kon worden. Inderdaad vinden we uiteindelijk het graf, vrij achteraf, maar wel met enkele gedenkplaten die naar haar rol in de geschiedenis en politiek verwijzen.

De wijk waar de begraafplaats ligt, biedt meer, een lokale markt, groene grasvelden, waar live muziek speelt, een kerk en vele terrassen. Uiteraard moeten ook wij aan de echte Argentijnse steak geloven en die smaakt heerlijk! Onze avond wordt bekroond met een tango show op straat, 6 bevlogen jonge mensen laten ons ermee kennis maken! Al met al hebben we de dag goed benut. Morgen vliegen we door naar Ushuaia, de zuidelijkste punt van Argentinië. We zullen dan weer verslag doen van de belevenissen. En met de muziek van tango nog in mijn hoofd probeer ik nu wat te gaan slapen. Wat een leuke stad is dit.

Ushuaia

Buenos Aires komt al vroeg tot even, ook voor ons, omdat wij vandaag doorvliegen naar het zuidelijkste puntje van Argentinië, de stad Ushuaia. Onze gids wacht weer op ons om ons naar het vliegveld te brengen. De maandagochtendspits in Buenos Aires is er één van ongekende grootte, dus we nemen voor de zekerheid ruim de tijd.

Onderweg vertelt zij nog het één en ander over Evita de Peron, in antwoord op de vragen die wij er over stellen naar aanleiding van ons bezoek aan de begraafplaats gisteren. Het blijkt toch een gevoelig onderwerp, onze gids is duidelijk geen Peronist. De rol van Evita is omstreden, als meisje uit de arbeidersklasse (als buitenechtelijk kind van een generaal)  werkte zij zich op tot aristocratische, rijke en invloedrijke vrouw. Dat zij op haar beurt ook misbruik maakte van de armere arbeidersklasse, wordt haar tot op de dag van vandaag door een deel van de bevolking nog kwalijk genomen. Verder praten we nog even over de economische situatie in Argentinië, er zijn grote inkomensverschillen en de munt, de Argentijnse Peso kent een inflatiepercentage van maar liefst 30%. Geen wonder dat men het liefst de US$ aanneemt en zelfs de Euro is op vele plaatsen welkom.

Onze vlucht naar Ushuaia verloopt vervolgens prima. Vooral het laatste gedeelte, als we de landing hebben ingezet, is spectaculair. We hebben een schitterend panorama over Patagonië, besneeuwde bergtoppen en grillige rotsen wisselen af met meren in alle kleuren van de regenboog. We krijgen een idee, waarom dit het einde van de wereld genoemd wordt. Als we buiten de kleine, houten, aankomsthal staan,  voelt het klimaat als een koude douche… 7 graden en bewolkt, dat is even wat anders dan de warmte van Buenos Aires.

Het meeste invloed heeft de snoeiharde wind, die blijkbaar net een half uur daarvoor is opgestoken. Dit heeft wel tot gevolg dat de wolken weggeblazen worden en we getrakteerd worden op een zonnige middag, tegen die koude wind kunnen we tenslotte een warme jas aandoen.

Onderweg genieten we van het beste broodje tonijn, dat we ooit gegeten hebben! De eigenaresse van het etablissement is bijzonder vriendelijk en blij met ons bezoek op de stille maandagmiddag, dus bij het afscheid zijn we vrienden voor het leven… De stad is verder een mengelmoes van outdoor winkels, maar ook luxe juwelierszaken en verder veel kleine lokale winkeltjes. Ook hier doen mensen hun best voor een onafhankelijk bestaan, niet voor niets heeft Argentinië een zon in de vlag, wat is men hier positief! Steeds weer ontmoeten we mensen met een vriendelijk woord, een lach op het gezicht. Per taxi gaan we aan het einde van de middag terug naar het hotel. De zon gaat onder bij het fjord, waaraan het hotel gelegen is. Wat een mooi schouwspel! Vanavond staat er gegrilde zalm op het menu, wederom passend bij de omgeving. Morgen gaan we een excursie maken naar het ‘Parque Nacional’ en El fin del Mundo, het ‘echte ‘ einde van de wereld. We zijn benieuwd!

Tierra del Fuego

Als ik wakker word, zie ik donkere wolkenpartijen en een zon die probeert die wolken te breken… We hopen op zon vandaag, als het maar droog is, want we gaan een bezoek brengen aan het Nationaal Park Tierra del Fuego oftewel Vuurland.

Tijdens het ontbijt zien we schitterende regenbogen boven de baai. Rond 10.00 uur worden we opgehaald door onze gids Valentino, die ons naar het Nationaal Park brengt en ons onderweg voorziet van informatie. Van hem komen we te weten dat er 65.000 inwoners in Ushuaia wonen, 40 jaar geleden waren dit nog 5.000 inwoners. Om leegloop van de stad te voorkomen en de regio voor het toerisme levendig te houden, heeft men een aantal decennia geleden besloten deze regio belastingvrij te maken. Nu ineens begrijpen we de aanwezigheid van de twee casino´s en van de taxfree winkels, de luxe juwelierszaken. In elk geval heeft deze maatregel ervoor gezorgd, dat er nu een jonge bevolking in Ushuaia leeft en woont. Het is een veilige stad met een laag werkloosheidscijfer. Valentino komt uit Buenos Aires, maar woont hier graag, dicht bij de natuur en hij heeft naast het rondleiden van toeristen voldoende tijd om zelf zijn favoriete outdoor sportactiviteiten (kajakken, skiën) te beoefenen. In de zomer wordt het hier nooit warmer dan 18 graden, in de winter wordt het hier niet extreem koud, veelal is het rond het vriespunt.

In het Tierra del Fuego Nationaal Park zijn meerdere must-sees. We beginnen bij het meest zuidelijk gelegen postkantoor, op een vlonder aan de Bahia Ensenada gelegen. Post, die hier verstuurd wordt, wordt voorzien van de stempel Fin del Mundo (einde van de wereld) en als de beheerder van dit postkantoor merkt dat we uit Nederland komen, wordt er een stempel met de tekst We love Maxima aan toegevoegd.

Vervolgens gaan we richting de rivier, we lopen een stuk richting de waterval en komen onderweg paarden tegen. De eerste exemplaren zijn hier per ongeluk terecht gekomen, waarschijnlijk ooit ontsnapt en hier terecht gekomen. Inmiddels is het een hele kolonie en leven ze volledig self-supporting in dit natuurgebied. Later blijkt dat dit ook voor een kudde runderen geldt.
De zon is ons gunstig gezind, we genieten van schitterende panorama’s. Ook als we richting het Lago Roca gaan en Lago Verde, het groene meer, de kleur wordt door het sediment van de gletsjer veroorzaakt. We rijden inmiddels dicht langs de grens van Chili, tussen de besneeuwde bergtoppen. We maken een stop bij het bord, wat het einde van de Panamerican Highway aanduid, deze weg loopt van Alaska tot aan dit punt, ongeveer 17.500 kilometer.
Inmiddels neemt de koude wind al weer toe, maar we hebben echt geluk met het weer, pas op de terugweg begint het te regenen en onze gids geeft aan dat er mogelijk sneeuw gaat vallen.

De naam Vuurland komt van het feit, dat men bij de ontdekking van dit gebied dacht dat er vele vulkanen waren, van waaruit rookpluimen opstegen. Niets is minder waar, de rookpluimen waren afkomstig van de vuren, die de van oorsprong hier wonende Indianenstammen van warmte voorzagen. Zo heeft het gebied de naam Vuurland gekregen. Deze Indianen heetten Los Yamanas, zo weten we ook waar de naam van ons hotel vandaan komt. Ushuaia is een naam die Los Yamanas aan de stad hebben gegeven, het betekent ‘plaats, die naar de zon gericht is’.

Terug in de stad lunchen we vlakbij de haven. En dan is het tijd om naar ons schip, de M/V Plancius te gaan. De douaneformaliteiten zijn een belevenis op zich, in een klein houten gebouwtje wordt de bagage gecontroleerd, maar van beide douaneofficieren zijn de ogen meer gericht op de plaatselijke voetbalwedstrijd op de televisie dan op onze koffers. Dat kan hier nog.

Vervolgens maken we kennis met de Plancius, waarop de afkomst uit Vlissingen groot vermeld is. Het schip is naar cruise-maatstaven echt klein, enkele dekken, maar efficiënt, functioneel en heel netjes ingericht. De bemanning is meteen behulpzaam met koffers, het vinden van de hut en het wegwijs maken aan boord. In de lounge krijgen we uitleg van de cruise-director, van de hotelmanager, van het expeditieteam, hoe alles werkt en wie verantwoordelijk is voor wat oftewel wie onze aanspreekpunten zijn. De sfeer is heel informeel en je voelt je hier meteen thuis. Na de verplichte reddingsoefening, die in dit geval zelfs tot buiten op het dek wordt voortgezet tot aan de reddingsboten (waar de snoeiharde koude wind meteen voor de juiste beleving zorgt), komt de kapitein uitleg over de weersomstandigheden geven.
Want de Drake Passage staat voor ons en dit is een beruchte overtocht. Op dit moment waait er een wind van kracht 8-10, waardoor de kapitein besloten heeft om tot het einde van het Beagle Kanaal te varen en daar te ankeren totdat een redelijk rustige overtocht over de Drake Passage verwacht mag worden. Waarschijnlijk is dit pas morgenochtend. Het wordt ons duidelijk dat we hier met een echte expeditiecruise te maken hebben, er wordt steeds gereageerd op de actuele vaar- en weersomstandigheden.

Het diner verloopt heel gezellig. Open zitting, iedereen schuift ergens aan een tafel aan en het eten smaakt voortreffelijk. We zijn met 16 Nederlanders aan boord. Na het diner wordt het snel rustig, veel mensen zoeken vroeg hun hut op. Morgenochtend worden we tenslotte allemaal rond 07.45 uur gewekt en zijn benieuwd of we dan de Drake Passage overtocht al begonnen zijn!  De komende dagen zal de weblog misschien niet dagelijks worden bijgehouden omdat ik afhankelijk ben van de internetverbinding en die is hier niet altijd even goed. Maar ik zal mijn best doen.

Drake Passage

We kunnen er kort en eerlijk over zijn: voor Drake Passage heb je zeebenen nodig…. Ik ben blij dat ik ze heb. Voor wie ze niet heeft, zijn er vele soorten zeeziekte-tabletjes. Ook aan boord zijn er diverse soorten paardenmiddelen aanwezig. Onze Nederlandse dokter Madeleine adviseert en is niet zuinig met de tabletjes. Veel gasten kiezen ervoor, ook met tabletjes, in hun hut te blijven. Rusten, slapen of lezen. In de Obervation Lounge blijven er dan nog zo’n 25-40 gasten over. Na het Beagle Kanaal en een rustige nacht voor anker, zijn we aan de passage begonnen en de golven zijn vele meters hoog. Zelfs op het 5e dek komen de golven nog over de reling, zowel aan de voorzijde als aan stuur- en bakboord.

In het schip zijn alle meubels vastgesjord en door het schip zijn touwen gespannen om je aan vast te houden, want er altijd één hand voor jezelf en één hand voor het schip, maar met deze hoge golven is het beter twee handen voor het schip te houden. In de hutten kunnen geen losse spulletjes liggen, alles moet opgeborgen zijn in de vergrendelde kastjes. De patrijspoorten zijn allemaal afgesloten.

Er worden enkele lezingen over Antarctica gegeven, hoewel een deel hiervan naar morgen wordt verschoven. In de lounge vermaken we ons verder met een spelletje kaart en gesprekken met medepassagiers. Veel wereldreizigers aan boord, die deze expeditiecruise als onderdeel van hun reis zien. Veel verschillende nationaliteiten ook, dus gespreksstof genoeg. Lezen doen we ook, maar hierop kun je met de beweging van het schip niet al te lang op concentreren.

De maaltijden zijn vandaag een ware uitdaging, niet in de laatste plaats voor het personeel in de keuken en het restaurant. Het is ware acrobatiek om de borden op tafel te krijgen. De tafels zijn allemaal voorzien van antislipmatjes. Naar believen wordt voor de andere passagiers eten in de hutten bezorgd of crackers, thee etc.
Dit alles is nu eenmaal onderdeel van een cruise naar Antarctica en gek genoeg heeft het zo zijn eigen charme. Het expeditieteam spreekt ondertussen zo bevlogen en enthousiast over onze bestemming Antarctica, dat iedereen de Drake Passage positief ondergaat als een vanzelfsprekendheid.

Inmiddels is het woensdag 22 maart geworden. De nacht was behoorlijk onrustig, het is een ware kunst om stil in je bed te blijven liggen. Maar tegen de ochtend is de wind wat gaan liggen en de golven zijn een stuk lager. Volgens de aankondigingen van de brug zal het in de loop van de dag nog verder verbeteren.
Aan het ontbijt zijn al weer meer gasten verschenen en we hebben vandaag een aantal lezingen op het programma. Over de verschillende vormen van ijs en gletsjers, over de voedselketen in Antarctica en vanmiddag staat een fotografie workshop op het programma. Ook zullen we instructies krijgen over de ‘landings’ in de zodiacs, die al vanaf morgenochtend op het programma staan. Met of zonder zeebenen, iedereen verheugt zich enorm op de aankomst in en kennismaking met Antarctica!

Zuid Shetland eilanden

Even na 7 uur schalt de stem van de kapitein door de luidsprekers. Hij verontschuldigt zich voor de vroege wake-up call, maar er is buiten een wonderschone zonsopgang te zien en bovendien varen we tussen een groep walwissen. In sneltreinvaart dus warme kleding aan en aan dek! Onze moeite wordt beloond. De zonsopgang is spectaculair en in dit prachtige decor zien we een groot aantal bultruggen en vinvissen.

De motoren van het schip zijn inmiddels uit en dat betekent dat de walvissen wel wat dichterbij willen komen. Ze zijn nieuwsgierig van aard en spelen verstoppertje rondom de boeg en zwemmen zelfs een aantal keren onder het schip door om ons vervolgens aan de andere kant van het schip weer te verrassen met een hoop geproest. We zien ze niet alleen van heel dichtbij, maar we horen ze ook. De twee dagen op de Drake Passage zijn op slag vergeten, dit is spectaculair!

Na een uurtje varen we weer verder, we zijn gisteravond de Zuidpoolcirkel gepasseerd en varen nu, ongeveer 12 uren later, vlakbij de Zuidelijke Shetland eilanden. IJsbergen, ijsvelden, ruig, rotsachtig landschap strekt zich uit aan de horizon.

De passagiers, die deelnemen aan het duik- of kajakprogramma worden inmiddels voorbereid op hun eerste tocht, zij gaan zo meteen als eerste van boord. Daarna volgen de andere passagiers in de zodiacs, we hebben gisteren een uitgebreide instructie gehad over kleding, wat we mee mogen nemen, wat niet. Zelfs heeft iedereen zijn outdoor kleding moeten stofzuigen om verspreiding van niet oorspronkelijke zaden te voorkomen. Ons Antarctica avontuur is nu echt begonnen!

Nu zijn we echt op Antarctica!

Om 07.00 uur klinkt weer die stem door de luidspreker. Half slaperig kijk ik even door de patrijspoort. Wakker!!! We varen tussen ijsschotsen en ijsbergen en de opgaande zon zorgt voor fascinerende kleuren. Snel onder de douche en aan dek voor de eerste plaatjes, wat weer een betovering.

Na het ontbijt is het tijd voor de eerste zodiac-landing op Cuverville eiland. Eerst varen we een tijdje in de baai. Al gauw spotten we een groepje walvissen (bultruggen), ze zijn kennelijk net wakker, want ze blijven aan de oppervlakte. Het zijn er 4 of 5 en ze hebben allen een lengte van ongeveer 15 meter. Het is verbazingwekkend hoe dicht ze bij de zodiacs komen, ze draaien er rondjes om heen en laten zich zien en horen. Ze komen op slechts enkele meters van ons, je kunt zien hoe oneffen hun huid in feite is, ze steken een paar keer hun kop boven water en meerdere keren krijgen we hun staart mooi in beeld. Onze handen en voeten zijn ijskoud, maar we
aanschouwen dit met plezier gedurende een uur, zo’n kans komt er niet gauw weer. Ook de bemanning van het schip verzamelt zich hier, we zijn allemaal onder de indruk.

Daarna is de pinguïn kolonie aan wal aan de beurt. Er zijn hier nog veel jongen. Maar de zeeluipaard leeft van jonge pinguïns en hij wacht het moment af dat hij een paar jonge, naïef zwemmende pinguïns kan verorberen. Dat doet hij dan ook voor onze ogen! Het is een zielig gezicht, maar zo is de natuur. En daar zijn we heel erg dicht bij op dit moment! Vanmiddag staat nog een landing op het programma en vanavond een barbecue aan dek. We hebben de opdracht gekregen onze discolaarzen mee te nemen (haha)

Lemaire Kanaal

Het opstaan om 07.00 uur begint te wennen, ook als het zondag is. Direct douchen en met een dikke jas naar buiten gaan ook. Wat weer een schitterende zonsopkomst vanochtend. In de briefing na het ontbijt vernemen we hoe uitzonderlijk het weer is, wat we sinds onze aankomst in Antarctica hebben. Grijze, miezerige dagen met veel wind zijn heel gebruikelijk hier, zeker in dit seizoen, omdat de winter gaat beginnen. De bemanning heeft zo’n lange periode van mooi weer al lang niet meer meegemaakt en aangezien dit ook hun laatste reis naar Antarctica is voordat ze weer naar Vlissingen varen, is het een feestje voor iedereen.

Vanochtend varen we door het smalste gedeelte van het Lemaire kanaal. Als we er vlakbij komen, is mijn eerste conclusie: dat gaat nooit passen. Ten eerste is de doorgang heel smal, ten tweede is er veel drijfijs, waar in mijn ogen geen doorkomen aan is. Gelukkig telt mijn mening niet, de kapitein en stuurmannen/vrouwen loodsen het schip tussen de rotsen en ijsschotsen door. De brug blijft open, ondanks dit precieze klusje en zodoende kunnen we op de radar zien hoe de hoeveelheid ijs zich beweegt en ingeschat wordt. De doortocht is in elk geval spectaculair.

Hierna komen we in een baai, die het graf van de ijsschotsen wordt genoemd. Afgebroken ijs- en gletsjerbrokken lopen hier aan de grond, omdat het hier relatief ondiep is, enkele tientallen meters. Vervolgens overleeft de ijsschots niet, in de winter worden ze door kruiend ijs vernietigd. De hele baai is vol met ijsschotsen, 10% is zichtbaar boven het water en 90% is er onder. De meest vreemde sculpturen doemen voor ons op. Je blijft fotograferen. We zien vogels, weddel zeehonden en zeeluipaarden. Er is er zelfs eentje die met onze Zodiac speelt, maar op een gegeven moment wat agressiever wordt en zijn tanden (scherp!) in de Zodiac wil zetten. De
expeditieleider klopt en slaat op de zodiac om hem weg te jagen.

Vervolgens maken we een wandeling aan land, waar we tussen de ijsschotsen schitterende uitzichten ervaren en opnieuw vele pinguïns zien. Aan het einde van de ochtend zijn we ondanks onze warme kleding koud geworden, tijd om op te warmen bij de lunch aan boord.

Deception Island

In de vroege ochtend kijk ik naar buiten… geen zon, maar een dikke grijze deken over de zee en het eiland dat voor ons opdoemt. We zijn bij Deception Island, vlakbij de Zuid Shetland eilanden, waar we deze reis begonnen. Onze Nederlandse cruiseleider Rini legt uit, dat dit eigenlijk het ´normale´ weerbeeld van Antarctica is, grijs en grauw en miezerig. Zonnige dagen zijn hier eerder uitzondering dan de regel.

Deception is een krater van een vulkaan, die in 1971 voor het laatst is uitgebarsten. We varen als het ware de afgebrokkelde krater in (door een hele smalle kloof) en het eiland zelf vormt de oude kraterrand. Je kunt het vergelijken met Santorini in Griekenland, alleen vormt de binnenzijde van de vulkaan hier vrijwel een meer en is er slechts een smalle doorgang. Volgens de berekeningen zou de vulkaan rond deze tijd weer kunnen uitbarsten… Gemiddeld barst hij namelijk eens per 40 jaren uit. Na het ontbijt gaan we aan land, de wind is guur en ijzig koud. Het eiland was onderdeel van het Brits territorium totdat de vulkaan en bijbehorende modderstroom in 1971 de basis verwoestten. Alle overblijfselen (olietanks, de houten huizen en schuren, machines) zijn er in de staat van toen achtergebleven. Het geheel geeft een verlaten en enigszins lugubere aanblik. Zeker in dit grijze weer.

Er zijn twee wandelingen mogelijk, één op de heuvel, vanwaar je uitzicht over de baai hebt en één naar de klif achter de kraterrand. Lopend door het zwarte vulkaanzand op het strand met die ijskoude wind in het gezicht, krijgen we wel een gevoel van een winterse expeditie. Vooral op de klif en de kraterrand snijdt de wind en je kunt maar beter niet te dicht bij de rand komen.Tegen lunchtijd ploegen we terug richting de zodiacs, de bewolking hangt nu zo laag, dat we de Plancius bijna niet meer zien. Op het strand zijn vele zeehonden, ze spelen met elkaar en komen heel dreigend op ons af. Niet gevaarlijk volgens de expeditieleiders, ze willen niet aanvallen, maar alleen laten zien hoe machtig ze zijn, bluffen zeg maar. Maar die tandjes zien er best scherp uit en we houden dus maar een beetje afstand.

Aan boord gaat de warme lunch er extra goed in. In de middag varen we tussen de verschillende eilanden door, sneeuw, ijs, rotsen, grijze wolkenluchten en regen. Het is niet moeilijk je voor te stellen dat de winter die hier nu begint. Wij gaan weer beginnen aan onze terugtocht naar Ushuaia en we hopen op een rustige Drake Passage de komende twee dagen. Ik zal morgen niets van me laten horen en pas de tweede dag een update geven hoe de oversteek terug naar het vaste land is gegaan.